Własne ujęcie nie zawsze jest źródłem wody krystalicznie czystej, która nadaje się do bezpiecznego spożycia i użytkowania. Jeśli problemem jest wysoka mętność i czarny osad, jaki po sobie pozostawia, przyczyną mogą być przekroczone stężenia manganu. Dlaczego warto usuwać mangan z wody? W jaki sposób uzdatniać wodę?

Własne ujęcie wody – wielka niewiadoma

Własne ujęcie wody to w wielu przypadkach ogromna wygoda. Przede wszystkim to indywidualne źródło, za które nie trzeba płacić, niezależnie od zużytych ilości. Wiele osób decyduje się na taki rodzaj poboru wody do celów użytkowych i spożywczych wierząc, że woda, z jakiej chcą korzystać będzie najwyższej jakości, krystalicznie czysta, jak z najlepszego górskiego źródła.

Niestety oczekiwania często mają niewiele wspólnego z rzeczywistością. Niejednokrotnie woda ma na tyle nieciekawe właściwości organoleptyczne, że odbiorcy rezygnują z jej spożycia i wykorzystywania na cele gospodarcze.

Warto pamiętać, że nikt nie kontroluje jej jakości i to, czy będzie bezpieczna w codziennym użytkowaniu zależy jedynie od właściciela ujęcia.

Woda z własnego ujęcia może zawierać nie tylko zanieczyszczenia mechaniczne widoczne gołym okiem, ale również całe mnóstwo substancji chemicznych oraz drobnoustrojów. Wiele z nich ma negatywny wpływ nie tylko na zdrowie, ale również stan techniczny instalacji i sam komfort korzystania z wody.

Najczęstsze zanieczyszczenia w wodzie ze studni

Aby dowiedzieć się, jaki dokładnie jest skład wody oraz jakie kłopoty się w niej pojawiły, najlepiej przekazać próbkę do kompleksowej analizy wody. W przypadku własnych ujęć rekomendowane jest zlecenie analizy fizykochemicznej oraz mikrobiologicznej.

Takie badania można wykonać w lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej, prywatnym laboratorium lub w firmie z branży uzdatniania wody, świadczącej usługi w takim zakresie.

Właściciele własnych studni najczęściej borykają się z wysokim stopniem twardości wody, ale również przekroczeniami żelaza i manganu. Te dwie substancje zazwyczaj występują w wysokich stężeniach razem, jednak nie jest to regułą. Bywają wody, w których jedynie wartość żelaza przekracza obowiązujące normy, ale i wody, w których kłopotem jest mangan.

Mangan w wodzie – skąd się bierze?

Mangan jest składnikiem występującym zarówno w wodach podziemnych, jak i wodach powierzchniowych. Najczęściej ta substancja jest pochodzenia naturalnego, a jego obecność wynika z rozpuszczania skał, choć zdarza się, że do występowania w wodzie przyczynia się działalność człowieka.

Mangan może występować w wodzie w postaci rozpuszczonej i niewidocznej gołym okiem, jak i postaci nierozpuszczalnej. To, w jakiej formie będzie obecny w wodzie w konkretnym przypadku jest w dużej mierze uzależnione od odczynu pH.

Jakie jest dopuszczalne stężenie manganu?

Obowiązujące w Polsce Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia wskazuje, że stężenie manganu w wodzie nie powinno być wyższe niż 0,05 mg Mn/l.

W opracowaniach dotyczących powodów wyznaczenia takich norm można znaleźć informację, że są one tak niskie nie ze względu na negatywne oddziaływanie manganu na zdrowie lecz ze względów technicznych. GIS podaje, że wielu odbiorców wody o wyższym stężeniu manganu uskarża się na zniszczone tkaniny po praniu oraz ciężki do usunięcia osad. A to nie są jedyne negatywne skutki, które mogą wystąpić w gospodarstwach domowych.

Skutki użytkowania wody o wysokim stężeniu manganu

Przede wszystkim woda o wysokim stężeniu manganu ma bardzo niekorzystny wpływ na właściwości organoleptyczne wody. Najczęściej powoduje on sporą mętność wody i diametralną zmianę barwy. Do tego woda może mieć nieodpowiedni smak i zapach.

Zamanganiona woda nie tylko sama posiada barwę, ale powoduje przebarwienia instalacji sanitarnych, ceramiki sanitarnej oraz wszelkich powierzchni, które mają styczność z wodą o podwyższonym stężeniu manganu.

Jeśli sprzyjają temu warunki, związane między innymi z utlenialnością oraz odczynem pH wody, może dochodzić do powstawania osadu po manganie. Miejsca poboru wody, jak krany czy bateria prysznicowa oraz wewnętrzna części instalacji są pokrywane czarnym osadem, który uznaje się za o wiele trudniejszy do usunięcia niż osad po żelazie.

Wytrącony mangan to jeszcze jeden dość spory problem. Osad stanowi doskonałe środowisko do rozwoju różnego rodzaju drobnoustrojów. Przez to może dochodzić do szybszego rozwoju warstwy biofilmu w instalacji, a w rezultacie skażenia mikrobiologicznego wody.

Z powodu osadu w instalacjach może dochodzić do awarii i kosztownych napraw.

Czarny, manganowy osad pozostaje też na pranych tkaninach. Te często nadają się tylko do wyrzucenia. Ponadto odszorowanie osadu wymaga użycia silnych detergentów i czasu. To znów problem dla nas, ale i środowiska.

Woda z manganem a zdrowie

Choć mangan w przekroczonych stężeniach potrafi powodować negatywne zmiany w organizmie, to jednak badania naukowców nie wykazały, by nawet w większych przekroczeniach w wodzie, w sposób znaczący oddziaływał na zdrowie.

Mimo to woda o wysokim stężeniu manganu jest odrzucana przez konsumentów właśnie z powodów podanych wyżej, czyli negatywnego i silnego wpływu na właściwości organoleptyczne oraz stan techniczny instalacji. Woda o dużej zawartości manganu to także znaczne obniżenie komfortu korzystania z niej w gospodarstwie domowym.

Jak usuwać mangan z wody?

Mangan jest substancją, którą mimo wszystko trudniej zredukować niż żelazo, zwłaszcza jeśli oba zanieczyszczenia są obecne w przekroczeniach w wodzie.

Niewielkie stężenia manganu można usunąć za pomocą wymiany jonowej, o ile występują w formie nierozpuszczalnej. Nie poleca się stosowania zmiękczaczy wody, ponieważ zalegające żelazo i mangan znacznie skracają żywotność żywicy jonowymiennej.

Sposobem na usunięcie manganu może być stacja wielofunkcyjna. Urządzenia tego typu z mieszanką złóż są polecane, jeśli w wodzie wystąpiło kilka problemów. Dobrze radzą sobie także z: żelazem, wysokim stopniem twardości wody, związkami organicznymi oraz jonem amonowym.

Jeśli chcemy pozbyć się manganu z wody, która ma być wykorzystywana wyłącznie w celach spożywczych, można zastosować filtr kuchenny w postaci systemu odwróconej osmozy. Membrana osmotyczna doskonale radzi sobie z redukcją manganu. Woda z całą pewnością będzie bezpieczna i dokładnie oczyszczona.

Profesjonalne odmanganiacze wody

Jeśli przekroczenia manganu są wysokie lub potrzebne jest bardziej wydajne oczyszczanie wody, warto zastosować profesjonalne urządzenia do usuwania żelaza i manganu z wody.

Na rynku dostępne są produkty działające ze złożem Greensand, które jest regenerowane nadmanganianem potasu oraz odżelaziacze i odmanganiacze działające ze wstępnym napowietrzaniem wody.

Ostatnie z wymienionych uznaje się nie tylko za najbardziej pewną i wydajną metodę, ale i w pełni bezpieczną oraz ekologiczną. Odżelaziacze i odmanganiacze działające ze wstępnym napowietrzaniem do regeneracji wykorzystują jedynie wodę, co czyni je również bardzo ekonomiczną metodą uzdatniania wody.

Dowiedz się więcej o sposobach usuwania manganu z wody: https://www.krainawody.pl/blog/news/mangan-w-wodzie-czy-jest-szkodliwy-jak-go-usuwac

Pozbądź się manganu z wody

Mangan jest trudniejszy w redukcji niż żelazo, jednak jego usuwanie jest możliwe. Wystarczy dobrać odpowiednią metodę uzdatniania wody. Kluczem do sukcesu są wyniki analizy wody. Z prośbą o dobór urządzenia warto udać się do specjalisty. Wtedy wszystkie kłopoty występujące z zamanganioną wodą w gospodarstwie domowym z pewnością staną się przeszłością!