Na pewno już niejednokrotnie widzieliście osad na dnie czajnika lub musieliście wzywać serwis do naprawy ukochanego ekspresu do kawy właśnie z powodu przytkania przez kamień. Czy wiecie, że taki sam osad gromadzi się również w instalacjach, prowadząc do poważnych awarii? Odpowiedzialna za to jest twarda woda, a najlepszy sposób na usunięcie problemu to zmiękczacz wody. Tylko jak właściwie działają takie urządzenia?
Twarda woda to realne straty
O twardej wodzie można było przeczytać już trochę w artykule: Dopiero po latach zrozumieliśmy, że twarda woda to poważny problem. To zjawisko jest powszechne i występuje praktycznie na terenie całej Polski. Nie ma znaczenia czy woda pochodzi z własnego ujęcia, czy może jest dostarczana od lokalnych wodociągów, osad może wystąpić w każdym miejscu.
Dopuszczalne w Polsce normy dotyczące stopnia twardości wody są bardzo rozległe, ponieważ według rozporządzenia ministra dotyczącego wody przeznaczonej do spożycia to może być zarówno 60, jak i nawet 500 mg CaCO3/l. Przy ustalaniu tych norm brano pod uwagę względy zdrowotne. Nie stwierdzono jednoznacznie, aby wysoki stopień twardości wody miał jakikolwiek negatywny wpływ na zdrowie.
Mimo to wiele gospodarstw domowych decyduje się na samodzielną walkę z kłopotem wysokiego stopnia twardości wody. Choć woda o takich właściwościach nie ma wpływu na organizm, to na komfort użytkowania i stan techniczny instalacji oraz sprzętów AGD już tak. Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę również z tego, że im twardsza woda, tym większe wydatki.
Wysoki stopień twardości wody wynika głównie z obecności w niej jonów wapnia, magnezu oraz czasem dodatkowo także żelaza i manganu na drugim stopniu utleniania. Oczywiście za tą właściwość odpowiada również szereg innych substancji lecz to właśnie głównie przez wapń i magnez wytrącające się z wody odczuwalne są tak duże problemy z kamieniem kotłowym.
Najczęściej mówimy o ogólnej twardości wody, jednak warto wiedzieć, że na ten wskaźnik składa się twardość węglanowa i niewęglanowa. Twardość węglanowa to inaczej twardość przemijająca, tworzona głównie przez węglany i wodorowęglany wapnia oraz magnezu. Ten rodzaj twardości wody da się usunąć na drodze podgrzewania. Właśnie wtedy możemy mówić o zjawisku wytrącającego się osadu.
Za twardość niewęglanową, czyli nieprzemijającą odpowiadają obecne w wodzie siarczany, azotany, chlorki i inne sole. Te związki pozostają w wodzie, nawet po procesie gotowania.
Na problemy z twardą wodą
Woda o wysokim stopniu twardości to nie tylko awarie instalacji i sprzętów AGD, mających z nią styczność, ale także większe wydatki na ogrzewanie, detergenty, kosmetyki, uporczywe sprzątanie, odkamienianie, mniej estetyczny wygląd armatury łazienkowej i kuchennej, a nawet problemy z włosami i skórą.
Kiedyś nie przykładano do tej właściwości aż takiej wagi, jednak liczne badania i odczucia konsumentów potwierdzają, że woda miękka jest znacznie bardziej komfortowa w użytkowaniu, nie skraca żywotności urządzeń i instalacji, a przy okazji użytkowanie jej niesie za sobą szereg oszczędności.
W wielu gospodarstwach domowych użytkownicy twardej wody najpierw próbują zacząć od babcinych sposobów walki z kamieniem. W ruch idą kwasek cytrynowy, ocet, a nawet cola. Takie rozwiązania nie są jednak przeznaczone do zastosowania w każdym miejscu, w którym odkłada się kamień, a w dodatku ich użycie jest dość czasochłonne.
Alternatywą są oczywiście profesjonalne środki odkamieniające, jednak to silne środki chemiczne, które mogą nieść negatywny wpływ na nas i środowisko. Są jeszcze niewielkie filtry, które można zamontować przy pralce lub prysznicu. To jednak rozwiązanie punktowe i często nieprzynoszące oczekiwanych efektów.
Z tego właśnie względu wielu specjalistów z branży uzdatniania wody poleca centralne urządzenia zwane zmiękczaczami wody. Te produkty montuje się na wejściu wody do budynku, dzięki czemu miękka, przyjazna instalacjom woda, jest dostarczana w każde miejsce poboru i wszędzie spełnia swoją rolę.
Zmiękczacze wody – jedno z rozwiązań
Centralne zmiękczacze wody to urządzenia, o których obecnie można coraz więcej usłyszeć. Są dostępne w wersjach kompaktowych oraz dwuczęściowych. Niekiedy widać je już nawet w marketach budowlanych.
Wszyscy mówią o tym, że doskonale radzą sobie z usuwaniem jonów wapnia i magnezu odpowiedzialnych za twardość wody, a do działania jest im niezbędna sól tabletkowana. Mało kto jednak wspomina o sposobie działania i tłumaczy rolę owej soli regeneracyjnej w całym procesie. Czas najwyższy to zmienić!
A co to właściwie jest zmiękczacz wody?
Zmiękczacze wody to urządzenia filtracyjne, które podłącza się na początku instalacji w budynku. Choć mogą różnić się od siebie funkcjami oraz wyglądem, to łączy je kilka elementów. Przede wszystkim posiadają zbiornik, najczęściej w postaci butli ciśnieniowej, wypełniony złożem zmiękczającym wodę. Procesem pracy steruje głowica sterująca. Ostatnim istotnym elementem jest zbiornik na regenerat, jaki stanowi sól tabletkowana.
W kompaktowych zmiękczaczach wody wszystkie te elementy znajdują się wewnątrz obudowy wykonanej z tworzywa. Zazwyczaj mieści się w nich nieco mniej złoża filtracyjnego niż w dwuczęściowych zmiękczaczach wody. Mimo to są chętnie wybierane do gospodarstw domowych ze względu na wymiary, możliwość umieszczenia nawet w wąskich przestrzeniach oraz łatwość utrzymania w czystości.
Dwuczęściowe zmiękczacze wody mają oddzielną butlę ze złożem filtracyjnym oraz głowicą sterującą, a także oddzielny zbiornik na sól regeneracyjną. Zajmują więcej miejsca, jednak są chętnie wybierane do miejsc, gdzie potrzebne są duże wydajności lub zapotrzebowanie na miękką wodę jest spore.
Niezależnie od rodzaju, każdy zmiękczacz wody potrzebuje miejsca na montaż, w pobliżu którego znajdzie się gniazdko elektryczne oraz odpływ do kanalizacji.
W jaki sposób działa zmiękczacz wody?
Proces zmiękczania wody może wydawać się skomplikowany na pierwszy rzut oka, chociaż wcale taki nie jest. Kluczowe jest złoże filtracyjne zastosowane w tego typu urządzeniach. Stanowi je żywica jonowymienna, najczęściej silnie kwaśna. Uzdatnianie wody odbywa się na zasadzie wymiany jonowej.
Do zmiękczacza wody wpływa surowa woda bogata w jony wapnia i magnezu. Te przy zetknięciu z żywicą jonowymienną są wymieniane na neutralne jony sodu. Złoże filtracyjne zatrzymuje na swojej powierzchni wapń i magnez, a uwalnia sód. Dzięki zaistnieniu takiej reakcji z urządzenia wypływa miękka woda, która nie pozostawi po sobie osadu.
Przeczytaj więcej o wymianie jonowej: https://www.zestudni.pl/blog/wymiana-jonowa-jak-to-dziala-w-zmiekczaczach-wody/
Po co sól regeneracyjna w zmiękczaczu wody?
Wymiana jonowa zachodzi tak długo aż na żywicy jonowymiennej zabraknie miejsca na przyjmowanie nowych jonów wapnia i magnezu. Przy wyczerpaniu właściwości złoża nie ma szans na zachodzenie wymiany i prawidłowe zmiękczanie wody. Na szczęście jego właściwości można wielokrotnie odzyskiwać na drodze regeneracji. W tym procesie uczestniczy właśnie sól tabletkowana.
Tuż przed rozpoczęciem procesu regeneracji w zbiorniku na sól wytwarzany jest roztwór, podczas którego ulega zmieszaniu z wodą. Następnie już przygotowana mieszanka jest podawana na złoże filtracyjne. Do zmiękczacza wody wpływa roztwór nasycony jonami sodu. Zachodzi reakcja odwrotna do zmiękczania wody, czyli jony wapnia i magnezu zalegające na żywicy jonowymiennej są zamieniane na neutralne jony sodu.
Zanieczyszczenia odpowiedzialne za tworzenie wysokiego stopnia twardości wody są odprowadzane do kanalizacji wraz z popłuczynami, a złoże filtracyjne zostaje z powrotem nasycone jonami sodu.
Po zakończeniu regeneracji zmiękczacz wody przechodzi w normalny tryb pracy.
Sól tabletkowana nie jest więc odpowiedzialna bezpośrednio za zmiękczanie wody, jednak jest niezbędna, by ten proces zachodził zgodnie z oczekiwaniami. Jej brak w zbiorniku może skutkować nieprawidłową regeneracją złoża i konsekwencjami w postaci źle oczyszczonej wody.
Na co zwracać uwagę przy wyborze zmiękczacza wody?
Przy wyborze właściwego zmiękczacza wody przede wszystkim największą rolę odgrywa ilość złoża. Jeśli wybierzemy zbyt małą pojemność, urządzenie będzie się bardzo często regenerowało i szybko trzeba będzie wymienić złoże na nowe.
Dobrze wybrać produkt, który posiada monosferyczną żywicę jonowymienną. Ten rodzaj jest znacznie trwalszy, a proces zmiękczania przy jej zastosowaniu dokładniejszy. Warto też zwrócić uwagę na dodatkowe funkcje, jak choćby Ecoperla Perfect System dbający o niskie koszty eksploatacji.
Obecnie dużą popularnością cieszą się zmiękczacze wody polskiej marki Ecoperla. Są doceniane za niezawodność, wysokiej klasy komponenty oraz niskie koszty utrzymania.
Zmiękczanie wody – nic skomplikowanego
Proces zmiękczania wody wcale nie jest tak skomplikowany, jak mogłoby się wydawać. Instalacja zmiękczacza wody w domu z pewnością przyniesie wiele korzyści i sprawi, że jej użytkowanie będzie w pełni komfortowe. Na miękkiej wodzie skorzystamy i my sami, i całe gospodarstwo domowe.
Zawsze byłem święcie przekonany, że to właśnie sól tabletkowana zmiękcza wodę, a tu takie zaskoczenie. Dzięki za wytłumaczenie, bo powiem szczerze, że dla mnie to nigdy nie było zrozumiałe. A ogólnie śmieszna sytuacja, bo zmiękczacz wody stoi w mojej kotłowni od dwóch lat.
Jak zaczynałem szukać do nowego domu centralnego zmiękczacza wody, to myślałem, że zwariuję. Wybór ogromny, a urządzenia do zmiękczania wody jednak różnią się od siebie. Faktycznie najlepiej na początku ustalić sobie zakres cenowy, potrzebną ilość złoża i jakie się chce mieć funkcje – z takimi podstawowymi danymi o wiele łatwiej dobrać zmiękczacz wody. U nas ostatecznie stoi Ecoperla Toro.
Ja przekonałem się na własnej skórze, że jednak jakość złoża filtracyjnego ma znaczenie i samego urządzenia też. Miałem kiedyś tani zmiękczacz wody i powiem szczerze, że nie byłem zadowolony do końca z jakości. Kilka razy gościłem ekipę serwisową. Teraz zmieniłem na Ecoperla Slimline CS – tam jest żywica monosferyczna. Działa idealnie, nic złego się nie dzieje.
Jak dla mnie to nieważne jak działa, ważne, że faktycznie daje efekty. Osad po twardej wodzie to coś, z czym walczyłam w swoim domu na różne sposoby. Kocham porządek, ale ciągłe sprzątanie łazienki z kamienia może zmęczyć i zdenerwować. Po zakupie zmiękczacza wody (Ecoperla Slimline CS) zupełnie inna jakość sprzątania, ale i życia.